Εκδήλωση με θέμα: «Κακές λέξεις από Σ … όπως Συνεταιρισμοί»

Ενημέρωση: Σταμάτης Αρναούτης

Την Παρασκευή 24 Ιανουαρίου το απόγευμα, πέντε μέλη του “Συν+πραξις”, παρακολουθήσαμε την εκδήλωση που οργανώθηκε από την “Αλληλεγγύη για όλους” με τίτλο: “Κακές λέξεις από Σ … όπως Συνεταιρισμοί”.

Έγινε μια πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση με τους καθηγητές ΤΕΙ Τάκη Νικολόπουλο και Δημήτρη Καπογιάννη, συγγραφείς του βιβλίου “Εισαγωγή στη Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία” και τον οικονομολόγο Πέτρο Λινάρδο Ρυλμόν. Η συζήτηση έγινε στο κατάμεστο αμφιθέατρο “Άλκης Αργυριάδης”, στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και ακούστηκαν πολλές και ενδιαφέρουσες απόψεις.

Το ουσιαστικό αντικείμενο της συζήτησης ήταν οι προοπτικές αλλά και τα προβλήματα και οι κίνδυνοι που υπάρχουν για την κοινωνική οικονομία, σε συνάρτηση με τον νόμο 4019/2011, που αφορά τις Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις (Κοιν.Σ.Επ.). Τονίστηκε από όλους ότι η Κοινωνική Οικονομία είναι, ή θέλει και επιδιώκει να είναι, ο τρίτος πόλος της οικονομίας, ανάμεσα στην κρατική/δημόσια και την οικονομία της αγοράς, έχοντας διαφορετικά μορφικά χαρακτηριστικά και αξίες από τις προαναφερθείσες. Παράλληλα όμως τονίστηκε και ο υπαρκτός κίνδυνος της ενσωμάτωσης και απορρόφησής της σε κάποια από τις δύο άλλες μορφές οικονομίας, είτε ως επιδοτούμενη και κρατικά εξαρτημένη από τη μία, είτε ως εργαλείο ενσωματωμένο στην αγορά που λειτουργεί εξυπηρετώντας την κερδοσκοπία του κεφαλαίου, από την άλλη.

Ο συνεταιρισμός, το νομικό πλαίσιο του συνεργατισμού, είναι αυτός που μορφικά υλοποιεί την κοινωνική οικονομία και αποσκοπεί να γίνει η εναλλακτική "οικονομία των πολιτών" και των αναγκών τους, συνδυάζοντας την οικονομική δημοκρατία με νέες παραγωγικές σχέσεις και νέους δείκτες ευημερίας. Αυτή η “νέα” μορφή οικονομίας, στην οποία η θεωρία και η πράξη αλληλοσυνδέονται και αλληλοτροφοδοτούνται, έρχεται να παίξει το ρόλο του αναχώματος στις σύγχρονες συνθήκες κρίσης που αντιμετωπίζει, όχι μόνο η Ελλάδα, αλλά και η Ευρώπη και ο κόσμος όλος. Και φαίνεται, για την ώρα, να είναι μία λύση εφικτή (ίσως όχι η μόνη) η οποία λειτουργώντας ανταγωνιστικά, προς τις άλλες μορφές οικονομίας, θα μπορέσει να αποτρέψει τη συγκέντρωση οικονομικής, πολιτικής και κοινωνικής δύναμης, κάτι που γίνεται σήμερα από το οικονομικό και πολιτικό σύστημα. Παράλληλα δε, μέσω της συνεταιριστικής και αλληλέγγυας παιδείας, που σήμερα απουσιάζει παντελώς, θα μπορέσει να διαμορφώσει τα κοινωνικά υποκείμενα και το υπόβαθρο, που θα βοηθήσουν στην εξάπλωσή της. Σημαντικό ρόλο σε όλα αυτά, θα παίξει στο μέλλον η δικτύωση που πρέπει να αναπτυχθεί, τόσο ανάμεσα σε παραγωγικούς, όσο και καταναλωτικούς συνεταιρισμούς, έτσι ώστε να γίνει πιο ανταγωνιστική αυτή η μορφή οικονομίας. 

Η πρωτογενής παραγωγή, είναι ένας τομέας που παρουσιάζει πολλά πλεονεκτήματα για τα συνεταιριστικά εγχειρήματα. Υπάρχουν μεγάλες εκτάσεις εγκαταλελειμμένες, που θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν και να προσδώσουν αυτάρκεια αλλά και δύναμη σε όλο το συνεταιριστικό κίνημα που δημιουργείται. Αναμφίβολα όμως το “αμαρτωλό” παρελθόν των αγροτικών συνεταιρισμών, είναι αποτρεπτικό για την ανάληψη των σχετικών δράσεων.

Σημαντικό πρόβλημα, όπως αναδείχθηκε κατά τη διάρκεια τόσο των εισηγήσεων, όσο και της συζήτησης που ακολούθησε, είναι το θέμα της χρηματοδότησης. Υπάρχουν ήδη, στην Ευρώπη, όχι εδώ, αρκετές συνεταιριστικές τράπεζες που χρηματοδοτούν τέτοια εγχειρήματα, αλλά ποσοστιαία είναι σχεδόν μηδαμινή η συμβολή τους.

Παρ’ όλα αυτά η κοινωνική οικονομία, έστω με τις αδυναμίες και τα προβλήματα που αντιμετωπίζει, έστω κι αν δεν έχει ακόμα κατασταλάξει στην πορεία που θα ακολουθήσει, είναι παρούσα στο σήμερα και ήδη έχει καταφέρει σημαντικά ρήγματα στο ισχύον οικονομικό και πολιτικό σύστημα και προσδοκά να είναι η κυρίαρχη μορφή στο μέλλον.

Μέσα σε αυτό το κλίμα προσπαθούμε και εμείς, εδώ στο Μαρκόπουλο, να στήσουμε έναν παραγωγικό και καταναλωτικό συνεταιρισμό που τον ονομάσαμε “Συν+πραξις”. Ο συνεταιρισμός αυτός λειτουργεί με δημοκρατικές διαδικασίες και τις αρχές της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας. Ζητάμε τη στήριξη όλων έτσι ώστε αυτό το εγχείρημα να σταθεί στα πόδια του και να δυναμώσει. Ξεκινάμε λοιπόν το ταξίδι και σας θέλουμε μαζί μας.